Vorige week zijn Jelle en ik naar een conferentie geweest, hier in Osijek waarbij allerlei mensen bij elkaar kwamen die met Roma werken, zelf Roma (pastor) zijn of op een andere manier ermee te maken hebben. Het was een mooie, brede groep mensen met allerlei soorten kerkelijke achtergronden en men kwam uit verschillende landen.
Sommige presentaties gingen over de sociale situatie onder de Roma anderen waren meer vanuit een theologische perspectief. Ik vond deze verschillende benaderingen heel verrijkend, omdat het de situatie meer in context zet.
Dit is wat Radko, een Roma pastor uit Bulgarije deelde:
- Roma cultuur (of culturen) zijn een cultuur van gemeenschap en groepsdenken. De groep is belangrijk. Roma leren voornamelijk door ervaring.
- Met wat voor soort problemen hebben de Roma te maken? Kinderen gaan soms wel naar school, maar verlaten de school rond hun tiende. Er is weinig zelfvertrouwen en afwijzing door omliggende culturen. Er is gebrek aan verlangen naar verandering of te weinig hoop op verbetering door teleurstellende ervaringen uit het verleden. Door dit alles zijn de Roma een gemakkelijk slachtoffer in seksslavernij, criminaliteit, verslaving of huiselijk geweld.
- Wat kunnen we doen? Hoe krijg je gedragsverandering? Mensen leren op verschillende manieren: door de Bijbel, door te leren en kennis te verzamelen, door instituten, zoals scholen of door ervaring. De manier van leren van de Roma is meestal door ervaring. Veel meer dan in de schoolbanken. Zo, hoe kunnen we daar goed op inspelen?
“We who have seen the light, lead others to the source”
(een citaat van David, predikant bij het Leger des Heils.)
Hoe bouwen we aan principes, gedrag en inzicht? Niet bij het trekken en duwen aan mensen. Maar door in te spelen op de ervaring en positieve ervaringen toe te voegen. Benader de ander zoals je zelf benadert wilt worden. Loop samen op en leidt de ander naar zelfstandigheid toe. Help om de volgende stap te zetten. “Teach people to walk themselves, instead of carrying them in your arms.”
Een andere presentatie die me erg aansprak was van Shane, een Amerikaanse zendeling die al vijftien jaar in Slowakije onder de Roma werkt. Het thema van zijn presentatie was: Het leiderschap van Mozes als rolmodel voor Roma kerkleiders. Mozes leidde een volk door de woestijn, wat net uit slavernij was bevrijd. De mensen waren zonder regels en structuur. Mozes is de man die een hiërarchie opzet en kennis en gerechtigheid verspreidt. Hij krijgt advies van zijn schoonvader, maakt daar wijs gebruik van en maakte zichzelf onbelangrijk. Hij had genoeg om trots op te zijn: Zijn relatie met God was bijzonder intiem en vertrouwelijk. Hij had God ontmoet op bijzondere manieren. En hij schreef de regels op, direct gehoord van God als richtlijn voor de komende generaties, tot op de dag van vandaag. Toen zijn werk af was, heeft God hem begraven. De hoogste eer. En het volk van God? Zij reisden verder met hun nieuwe leider, zonder Mozes en ze hebben het gered. Mozes maakt zichzelf overbodig. Dat is uitmuntend leiderschap.
Hieronder een trailer van een documentary waar sommigen van de sprekers van deze conferentie hun verhaal delen.
Dank je wel, Annemarie Kool, Melody en Julianna voor de organisatie. Het was een rijke conferentie. Genoeg om nog even over na te denken.
