Dit is het verhaal van Laura. Een jonge moeder, geboren en getogen in het oosten van Kroatië. Een oorlogs kind, met littekens en al.
Wij raken eraan gewend: de kogelgaten in de muren. Maar voor veel mensen hier is elk kogelgat een zwarte herinnering. Laura is onze taaldocent, ze geeft ons een inkijkje in de cultuur en legt allerlei zaken uit. Onze vriendschap verdiept, het groeit en we delen meer met elkaar. Een tijdje geleden schreef ze haar verhaal en met haar toestemming deel ik het graag:
***
Depressie: Een verhaal van een gevecht dat bijna mijn leven kostte.
Op een ochtend, terwijl ik naar mijn werk liep, voelde ik mij angstig. Ik was nog maar net wakker en zou dus boordevol met energie moeten zijn. Toch voelde ik al de last van de komende dag. Ik kreeg onmiddelijk de gebruikelijke gedachten van zelfmedelijden. Was ik maar anders! was ik maar minder gevoelig voor andere mensen! Oh, wat zou ik graag meer zelfvertrouwen hebben, het leven zou dan zoveel gemakkelijker zijn!
Opeens hoorde ik een kristalheldere Stem, Die zei, ‘Je hebt niet meer zelfvertrouwen nodig, je hebt meer vertrouwen nodig in Mij, je God.’ Ik stopte en een glimlach verscheen op mijn gezicht. Ik voelde me door mijn hele lichaam steeds gelukkiger worden. Hoe eenvoudig is het eigenlijk. God is er, Hij ziet ons en helpt ons.
Wanneer we ons in moeilijke situaties bevinden, onthouden we zelden deze belangrijke regels in Romeinen 15:13 = ‘Moge God, Die ons hoop geeft, u in het geloof geheel en al vervullen met vreugde en vrede, zodat uw hoop overvloedig zal zijn door de kracht van de heilige Geest.’
Ik ben in 1990 geboren, in een stad genaamd ‘Vinkovci’. Toen ik een baby was woonden we in Osijek, maar toen de granaten Osijek raakten en ons huurappartement beschadigden, vertrokken we naar Čepin, een klein stadje dichtbij Osijek. We woonden daar totdat ik vijf was.
Mijn herinneringen uit mijn vroege kindertijd bestaan uit oorlog, angst, onzekerheid en armoede, en het begin van mijn scholing begon toen de staat én de overheid in een staat van delicate overgang waren.
Mijn moeder probeerde sterk voor mij te blijven, om ons ervan te verzekeren dat ik een enigszins zorgeloze kindertijd zou hebben, ongeacht de omstandigheden die ons omringden. Daardoor zijn niet al mijn herinneringen grijs en lelijk.
De onschuld van de geest van een kind beschermde me op meerdere manieren, hoewel mijn moeder mij verteld heeft dat ik, toen ik 3 jaar oud was, vaak ‘s nachts wakker werd en huilde. Bij een dergelijke gelegenheid vertelde ik haar dat ik in de hemel was met Jezus en dat ik terug daar naartoe wilde, dat ik niet wilde leven op deze aarde.
Als ik terugkijk naar die dagen, vind ik om meerdere redenen dat mijn kinderjaren van mij gestolen werden. De veiligheid van mijn familie werd mij ontzegd. De aanwezigheid van mijn vader, die toen dokter was in het Kroatische leger, werd mij ontnomen en ook mijn zorgeloosheid.
Aan het einde van de oorlog keerden wij terug naar Osijek en woonden wij in een grijs, communistisch appartementen complex, vol met oorlogsinvaliden, weduwen en kinderen zonder vader. Onze verhalen en spelletjes waren niet vrolijk.
Het is normaal voor een nieuw land, dat net een onafhankelijkheids oorlog heeft gewonnen, om vastgebonden te zijn aan een idee van nationale identiteit. Een groot deel van die identiteit was het idee dat Kroat gelijk is aan (Rooms) Katholiek. Omdat onze familie Protestants was ging ik niet naar de Katholieke godsdienstlessen. Het was net als zondagsschool, maar het werd gegeven op school, niet in de kerk en het was niet verplicht.
Dat gaf al genoeg redenen om ervoor te zorgen dat mijn eerste 3 jaren op de basisschool werden getekend door pesten en treiteren. Stille en teruggetrokken kinderen worden vaak gepest door hun medeleerlingen, op een of andere manier anders zijn is al genoeg reden. De mishandeling, die ik doorstaan heb, was psychisch en sociaal, maar ook wel fysiek op een bepaalde manier. Ik liep de klas binnen en alle kinderen, overtuigd daartoe door een meisje dat mij haatte, zouden de hele dag niet tegen mij praten. Als ik naar iemand omdraaide, zouden ze hun hoofd wegdraaien, alsof ik niet bestond. Het is ongelooflijk hoe wreed kinderen kunnen zijn onder de invloed van het kwaad.
Toen begonnen mijn eerste psychosomatische problemen. ‘s Ochtends was het ergst, want ik wist dat er slechte dingen mij te wachten stonden. Ik gaf over of ik kreeg verhoging. Ik had vaak hoofdpijn en mijn benen en armen begonnen te trillen.
Ik hoef niet uit te leggen hoe al die dingen mijn medeleerlingen ergerden – mijn afwezigheid van school en mijn trillen, zodat de hele bank bewoog. Soms leed ik ook onder de vijandigheid van leraren.
Tegen de tijd dat ik naar het voortgezet onderwijs ging had ik geleerd hoe ik moest omgaan met mijn medeleerlingen. Ik had geleerd dat je niet beter moest zijn dan de rest: de gulde middenweg betekende vrede. Hoewel ik een goede leerling was, begon ik aan het voortgezet onderwijs met een grote hoeveelheid opgebouwde angst, die zelfmoordgedachten veroorzaakte.
Op een koude avond – ik was inmiddels 15 – probeerde de vijand van mijn ziel, Satan, mij te bedwelmen met zijn leugens en gedachten over zelfmoord. Ik stond op Osijeks’ beroemde witte brug. Ik stond daar alleen, klaar om mezelf in de ijzige Drava rivier te gooien, schreeuwend, roepend naar God: ‘Waarom heeft U mij verlaten? Het kan U niet schelen of ik leef of sterf!’. Hoewel ik ervan overtuigd was dat ik alleen was, verscheen plotseling een man achter mij. Hij kwam naar mij toe, en zei dat hij was gezonden door God om mij naar huis te brengen.
Hij zei dat hij geen engel was, – hij was een gepensioneerde politieagent – maar dat God ook werkt door mensen, en dat hij een drang had gevoeld om hier te komen.
Dat was genoeg. Ik kon niet praten. Ik huilde alleen maar, de hele weg naar huis. Ik wist dat ik nooit meer aan zelfmoord zou denken.
Voor enige tijd was ik erg aangemoedigd door dit wonder, maar zoals het meestal gebeurt als we niet dicht bij Christus en Zijn Woord zijn, hebben we de neiging om het te vergeten.
Gedurende mijn voortgezette onderwijs was ik nieuwsgierig naar de wereld, die zondig was. Geaccepteerd te worden door mijn medeleerlingen en vrienden was het enige wat mij kon schelen. Ik was vaak bij mijn vrienden te vinden. In het weekend dronk ik erg veel bier en gedroeg me als een clown en in ruil daarvoor kreeg ik paniekaanvallen en zelfvernietigende gedachten gedurende de week. Tegen de tijd dat ik in het examenjaar zat, ging het zo slecht dat ik antidepressiva en anxiolytica slikte en ik bezocht regelmatig een psycholoog.
Waarom? Ik ging kapot aan angst en zorgen voor de toekomst. Hoewel ik erg succesvol was op school en ik zou kunnen kiezen naar welke universiteiten ik zou willen, wist ik niet wat ik moest doen met mijn leven en dat kostte mij veel energie.
Ik dacht dat mijn keuze qua universiteit en studie mij zou definiëren, dat het alles zou zijn, mijn hele leven, maar ik had niet genoeg kracht om die keuzes te maken. Omdat ik in de wereld leefde en er compromissen mee maakte, wist ik dat ik er niet echt een onderdeel van was. Ik dacht dat ik het recht niet had om Gods leiding te vragen, hoewel ik het echt nodig had en er wanhopig naar verlangde.
Uiteindelijk schreef ik me in bij de Faculteit van Maatschappelijk Werk, want ik wilde werken in de praktische psychologie en mensen helpen. In het begin van het tweede jaar gaf ik het op. Het paste niet bij mij. Zelfs Zagreb, de grote hoofdstad van Kroatië en de levendige stad waar ik naartoe ging om te studeren, hielp mij niet, maar slokte me op. Uiteindelijk was ik zelfs bang om uit mijn gehuurde appartement te stappen, weer gevangen in depressie en angst.
Ik dank God voor mijn ouders, want zij gaven mij nooit op. Ik was altijd in hun gebeden en ze zijn er altijd voor mij geweest.
Toen ze zich realiseerden wat er aan de hand was, kwamen ze naar Zagreb en brachten ze mij naar huis. Toen ik thuiskwam werd ik ziek. Ik kreeg darm problemen en voelde me ziek van schaamte: wat zou ik de mensen moeten vertellen? Hoe kon ik de universiteit opgeven? Iedereen zou denken dat ik een loser was. In plaats van naar Gods handen terug te keren, ging ik door met intensieve psychologische therapie.
Ik ging naar een psychotherapeut, die mij een sponzig ding gaf wat ik zou moeten gebruiken om te gooien tegen dingen in mijn kamer en te schreeuwen als een manier om mijn emoties los te laten. Ze vertelde me ook, op een bepaalde manier, dat ik mijn ouders haatte. Zij verklaarde dat ze schuldig waren aan het opvoeden van mij in de christelijke geest van onderdrukking en door hen leed ik aan een schuldig geweten en constante vrees. Op een gegeven moment was ik erg lang niet naar de therapie gegaan. Ik begon te beseffen dat zonder God alles leeg en vals was.
Op een avond sprak God sterk tegen mij. Ik had het gevoel dat mijn ziel in tweeën brak. Ik heb een getuigenis ontvangen van mijn zonden en een duidelijk bericht dat als ik niet naar Hem kwam, een bepaalde dood op mij wachtte. Daarna veranderde er iets in mij. Ik kreeg een nieuwe kracht en bleef bij Hem. Er waren daarna nog steeds moeilijke periodes en beslissingen, het verlies van veel vrienden en eenzaamheid, maar God heeft me altijd beloond voor mijn vertrouwen en niets heeft mij van Hem kunnen scheiden.
Ik begon met Zijn therapie bij Zijn school van geloof en Hij deed nog een wonder. Op de een of andere manier slaagde ik erin om me in te laten schrijven bij de Faculteit van Lerarenopleiding door mijn oude universiteit te vervangen door een andere, zonder dat ik een toelatingsexamen hoefde te maken. Ik heb genoten van die faculteit. Veel creatieve dingen, die ik aan het doen was, hebben me herinnerd aan mijn sterke kanten, eigenwaarde en mogelijkheden voor de toekomst. Terwijl dit gebeurde, ben ik op mijn twintigste getrouwd. God zorgde ervoor dat ik niet meer alleen door het leven hoefde te gaan. Hij gaf me een metgezel, een geliefde en een echte vriend. Samen groeiden we in ons geloof en genoten we van het leren kennen van God en door Hem genezen te worden.
Hij herstelde wat er van ons was afgenomen. Ik deed mijn examen terwijl ik zwanger was en studeerde af. God gaf ons een mooie zoon en we noemden hem Noah. Waarom Noah? Omdat ik hem het belang van trouw aan God wil leren. Noach van de Bijbel, die stellig in God geloofde en daarom belachelijk werd gemaakt, werd beloond voor zijn loyaliteit en we zijn allen door hem gezegend. Het moederschap heeft me een veel sterker mens gemaakt en veel gelukkiger.
Nu ben ik terug naar een soort goed leven. Hoewel het soms moeilijk is, geef ik niet op. Eén ding is zeker: onze God is er voor ons. Hij is getrouw en altijd hetzelfde. Wij zijn degenen, die van Hem afwijken; wij zijn degenen, die angst en depressie toelaten.
Soms denken jongeren, die zoals ikzelf in een christelijke familie zijn opgegroeid, over hoe je je overgave aan Jezus kunt uitstellen. Ze denken: ‘Ik zal een goed christen zijn als ik ouder ben. Nu wil ik gewoon van de wereld genieten.’ Hoewel Jezus zachtmoedig en geduldig is met ons, kan het de duivel niet schelen hoe oud je bent. Hij wacht en gebruikt elke gelegenheid om je leven te beschadigen, je vreugde te stelen en je ziel te vangen. Mijn huidige keerpunt heeft te maken met de kwestie van een praktisch deel van ons geloof – niet alleen in God geloven, maar leven in dat geloof. Daarom heet het geloof. Als we geen relatie met God opbouwen en Hem of Zijn wil niet kennen, dan doen we niet wat goed is, maar wat logisch lijkt in de ogen van de wereld. Door vrees en depressie in ons leven te accepteren en een zogenaamde ‘go with the flow’ levenswijze, kunnen we ons doel in het leven en ons doel voor het Koninkrijk van God volledig missen.
In Romeinen 12: 2 staat geschreven: ‘U moet uzelf niet aanpassen aan deze wereld, maar veranderen door uw gezindheid te vernieuwen, om zo te ontdekken wat God van u wil en wat goed, volmaakt en Hem welgevallig is.’
Elk talent dat God ons heeft gegeven, is er niet om ons geweldig te laten zijn in de ogen van de wereld, maar om God te dienen. Hoe kunnen we als het Licht van de wereld dienen als we niet schijnen met vreugde, vertrouwen en vertrouwen in Christus? Laat je niet binden door je verleden, je wonden en bitterheid, want angst en depressie zijn nooit van God. Hoewel we ín deze wereld leven, zijn we niet ván deze wereld. Wij zijn dienaren en dienaressen van de Vader in de Hemel en ons doel is het Koninkrijk der Hemelen.
Laura.
Met dank aan Marijke voor de vertaling en aan Gerson van Manen voor de correctie.
Achter elk verhaal, zit weer een verhaal. Van de zomer vroeg ik aan Elisabeth Musser, een schrijfster of ze nog tips had voor mijn bloggen en of ze eens kritisch mee wilde kijken. Haar advies was: Geweldig dat je contact hebt met jonge meiden, laat hen vooral hun verhalen vertellen. Even later opende ik mijn e-mailbox en vond Lauraś email. Dat is niet zomaar een mailtje. Het is een mail van doorbraak, van vernieuwing, van hoop, van nieuw Leven. Van leren leven met de wonden van het verleden en de durf hebben om het nieuwe leven elke dag weer op te pakken. Ik ben trots op Laura en hoop nog veel van haar te leren.