Een werkplaats van hoop en geloof

Gepubliceerd op Gecategoriseerd als nederlands

Op de hobbelige weg naar het Roma dorp lopen her en der mensen, verder zie je geiten, katten, honden, paarden, kippen en andere kleine dieren. Een kind laat de geit uit, zoals in Nederland de hond wordt uitgelaten. Een paardenkar wordt als vervoermiddel voor wat al niet gebruikt. Het Kroatische dorp Darda is vol leven en beweging, maar wel in het tempo van ‘polako’, Kroatisch voor rustig, niet te snel.

Darda lig ongeveer vijftien kilometer ten noorden van de Kroatische stad Osijek. Nog eens twintig kilometer verder naar het noorden is de Hongaarse grens, dertig kilometer naar het oosten Servië begint. In het dorp zijn twee grote Roma dorpen, met elk ongeveer vijfhonderd inwoners.

Ongeveer tien jaar geleden is er in Darda een kleine Roma kerk gestart. Onder leiding van Roma-pastor Djeno geeft een toegewijd team leiding in de kerk. In de afgelopen jaren hebben we de kerk stapje voor stapje zien groeien en sterker worden. 

De meeste bezoekers van die kerk zijn vrouwen en kinderen, de mannen zijn veelal afwezig. Dat is niet alleen in de kerk zo: ook in veel gezinnen zijn de vaders buiten beeld, soms vanwege werk in het buitenland of een verblijf in de gevangenis, maar ook vaak door gebroken huwelijken. De mannen die wel in de gemeenschap aanwezig zijn vormen veelal een bron van problemen, vanwege gebruik van alcohol, drugs, geweld en criminaliteit. 

Om deze groep mannen meer bij de kerk te betrekken is het team op zoek gegaan naar andere manieren. Op een gegeven moment deed zich de gelegenheid voor om een kleine boerderij te kopen in het hart van het Romadorp. Denk daarbij niet aan een boerderij zoals we die in Nederland hebben, maar aan een eenvoudig huisje van vier bij tien meter, gesplitst in twee ruimtes. (zie foto)

De ene ruimte is met een houtkachel en een tafel een ontmoetingsplaats. In de andere ruimte komen een werkbank en een paar houtbewerkingsmachines. Het plan is om in de werkplaats spullen te maken die ook weer verkocht kunnen worden. Snijplanken, bijvoorbeeld, of tafels en stoelen. Slobodan, een van onze teamleden [hij is kerkelijk werker in het dorp], heeft ervaring als meubelmaker. 

Als Slobodan in de werkplaats is loopt er altijd wel iemand binnen voor een praatje. Zijn werkplaats is een plek waar jonge mannen uit het dorp een vak kunnen leren. Het is ook een plaats waar heel kleinschalig een alternatieve economie vorm krijgt: een economie van creatief werk, ambacht en eerlijke handel. Op die manier is het een voorbeeld van hoop en nieuwe mogelijkheden midden in het dorp. We zijn als hulpverleners niet geroepen om alleen maar geld van buitenaf te brengen, want vaak maakt dat de lokale gemeenschap passief en afhankelijk. Wat we wel kunnen doen, is mensen zoals Slobodan helpen om een klein bedrijfje op te zetten. Daarin komen hun eigen capaciteiten en talenten naar voren. 

Onze bijdrage is die van een katalysator, we wandelen een stukje mee, we geven wat advies, we moedigen aan en dan gaat Slobodan zelf aan de slag. Door middel van zijn houtwerkplaats kan hij zijn eigen gezin ondersteunen. Tegelijk is het ook een stagewerkplek voor mannen uit het dorp die er de nodige praktische vaardigheden kunnen opdoen. 

Een plek van hoop

Mannen die in staat zijn om zelf aan hun toekomst te bouwen ontwikkelen een gevoel van eigenwaarde, van gepaste trots op wat ze weten te bereiken. Mooi is dat. Maar niet vanzelfsprekend. Daarom heeft Slobodan ook nog iets anders in zijn timmermanswerkplaats. Dat heeft hij zelf geleerd van die timmerman die 2000 jaar geleden in Nazareth werkzaam was. Dat is geen zaag of hamer, maar een diep besef dat God vol genade is, dat er altijd een tweede kans is. Hij weet dat, hij heeft zelf ook een verleden als drugsverslaafde.

Als het weer eens mislukt in het leven, mogen we opnieuw beginnen. Omdat God ons niet weggooit als een mislukt werkstuk, maar opnieuw begint als een geduldige Vader. Slobodan, die vorig jaar zelf vader werd, mag die les doorgeven aan de mannen van het dorp. Als zij hoop vinden krijgen ze misschien ook oog voor het geloof van hun vrouwen en kinderen. Misschien leren ze er iets van het geheim dat liefde heet. En tot die tijd houden ze er in elk geval een tafel of een stoel aan over. Want alles gaat ‘polako’, rustig, niet te snel.

Dit artikel is geplaatst in het Fries Dagblad van 16 juli, 2019 en is onderdeel van een serie over de gezichten achter de kerkelijke kaart van Kroatië.

Lees ook:

Wonen en werken in Kroatië

De kerkelijke kaart van Kroatië

Hoe een zwerver de vrouw van een pastor werd

Nathasha vecht voor vrede

Oecumenische-contacten-zijn-zuurstof-voor-de-ziel

Dit was het laatste artikel in deze serie. Ik hoop dat jij net zo geniet van het lezen, als ik van het interviewen en schrijven.