De jongen die zondag tijdens de dienst voorin de kerk vol overgave stond te zingen, at nu zijn rijpe tomaat op. Hij zat op een bankje thuis. Zijn moeder is een trouwe ziel, die een fantastische moestuin bijhoudt en op het moment kilo’s tomaten en andere groenten kan oogsten. Ze werkt hard, is druk bezig met het oogsten en verkopen van haar groenten en de inmaak voor van de winter.
De jongen is gehandicapt, maar daar is in deze omgeving alle ruimte voor. Hij hoeft nergens aan te voldoen. Lezen en schrijven is niet nodig. Wijsheden worden rond de koffietafel overgedragen en verder laat men het leven op zijn beloop. Al is hij uiteraard wel uiterst kwetsbaar en kan doelwit zijn van van alles.
Ik ben weer terug in het Romadorp. Volg de gesprekken nog niet, maar met wat korte vertalingen kom ik een heel eind. En steeds vaker begin ik een woord te herkennen. We krijgen besjes aangeboden en deze moeder laat haar moestuin zien. Geweldig! Daar zitten heel wat uren hard werk in. Mooi om te zien hoe ze dit allemaal doet. We krijgen sterke turkse koffie en cola, drinken, delen, praten en luisteren en gaan weer verder. Met een kilo enorme biologische geteelde tomaten, en een pompoen in mijn handen gedrukt, gaan we naar het volgende huis.
Ik dacht dat ik mocht geven, maar blijkbaar ben ik de ontvanger.
Ik verkijk me op de leeftijden. Moeders die net iets ouder zijn dan ik blijken oma te zijn. In een huis lopen drie meiden rond in de leeftijd van onze meiden. Hun levens volledig verschillend. Slank zijn, drugs en seks blijken aan de orde van de dag voor de nog niet eens volgroeide jongedames. De gemiddelde leeftijd waarop Romavrouwen overlijden is 55 jaar. En dit alles gebeurt in ons Europa, relatief toch niet heel ver van huis en haard.
Op de terugweg krijg ik nog een hoop achtergrondverhalen te horen en N verzucht:
Dit werk is net tuinieren.
Je geeft het aandacht en zorg
zoveel als je kunt en toch gaat onder je vingers dood.
Op een ander plekje gebeurt er iets en
voor je het weet is er een mooi plantje ontkiemt.
Ik verbaas me over de twijfel die ik eerder had, (facing fear) maar die ook verdwijnen kan, zonder dat je het in de gaten hebt. Ontkiemt ook in mijn hart een klein plantje? Of is het er al veel langer en begint het nu steviger te worden?
Vol gedachten en genietend van de prachtige zonsondergang en opkomst van de maan, rijden we naar huis.
En zo is ook deze dag voorbij. Middenin de nacht zit ik hier nog lekker te schrijven, terwijl iedereen slaapt. De overdosis cafeïne houdt mij uit mijn slaap, toch maar vlug naar bed voordat de dag begint. En minder koffie aannemen als dat mogelijk is…